برند ملی - دانشکده اسماعیل یوسف،که امروزه به «College I Y » نیز شناخته می شود، چهارمین دانشکده قدیمی بمبئی است که توسط دولت ماهاراشترا اداره می گردد. این دانشکده قدیمی در منطقه جوگشوری در سمت شمال و غرب بمبئی واقع شده است. احداث این دانشکده در سال ۱۹۲۴ با حضور سر لزلی اورم ویلسون فرماندار و نماینده دولت بریتانیا در شهر بمبئی آغاز و در سال ۱۹۳۰ میلادی با همت و پشتیبانی بازرگانی بنام حاج اسماعیل یوسف با مساحت ۱۲۰ هکتار تاسیس گردیده است که امروزه بعلت تصرف مردمان مستمند حاشیه نشین و ایجاد حلبی آباد، مساحت آن به ۵۴ هکتار کاهش یافته است. این دانشکده دارای ساختمان های با معماری قدیمی و همچنین ساختمان های ناهمگون با معماری جدید می باشد. در این دانشکده ، بخش های علوم تجربی، علوم انسانی و بازرگانی در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد مشغول فعالیت هستند. علاوه بر این بخش ها دانشکده دارای کتابخانه ای بزرگ، مجموعه های ورزشی سرپوشیده و باز برای اجرای مسابقات ورزشی همچون تیراندازی، کریکت، بدن سازی و غیره، مسجد، سالن های آشپزخانه و غذا خوری و خوابگاه برای دانشجویان است.


حاج اسماعیل یوسف

همانطور که عنوان گردید این دانشکده توسط خیر و بازرگان معروف اسماعیل یوسف (معروف به حاجی اسماعیل یوسف) ساخته شد. وی در سال ۱۸۷۰ میلادی در خانواده مسلمان و ثروتمند به دنیا آمد. پدر وی حاجی اسماعیل هاشم بود که اصل و نسب خود را به ایالت گجرات نسبت می داد. او مالک شرکت ترابری دریایی بود و اسماعیل هاشم به عنوان اولین فردی بود که شرکت کشتیرانی را در هند تاسیس کرد. اسماعیل هاشم فردی شجاع بود و وی اولین موسسه خیریه به منظور خدمت به جامعه دریانوران تجاری هند را افتتاح کرد و همچنین اولین موسسه آموزشی دریانوردی را در منطقه وارلی کلانشهر مومبای احداث کرد. خانواده اسماعیل یوسف یکی از ده مالک زمین های حومه بمبئی نیز محسوب می شدند که تمام زمین ها را با هزینه درآمدهای خود از صنعت تجاری دریانوردی خریداری کردند. حاج اسماعیل یوسف در سال ۱۹۱۵ درگذشت و در قبرستان خانوادگی در سمندر محله بمبئی به خاک سپرده شد. از وی سه موسسه آموزشی و بنیاد خیریه به نام های بنیاد دریانوران محمد یوسف (تاسیس ۱۹۱۰)، آموزش کشتیرانی رحمان، دانشکده اسماعیل یوسف به جا مانده است.

بخش های آموزشی دانشکده اسماعیل یوسف بمبئی

دانشکده اسماعیل یوسف دارای بخش های آموزشی متنوعی با هدف کمک و ارتقای آموزشی به جامعه مسلمان می باشد. در این دانشکده بخش های علوم تجری ، علوم انسانی ، آموزش زبان های مختلف، علوم کامپیوتر و بیوتکنولوژی در سطوح مختلف ارائه می شود. همچنین این دانشکده دارای مقاطع پیش دانشگاهی برای کلاس های دیپلم و زیر دیپلم می باشد. مدرسه و دانشکده مختلط هستند و زبان اصلی آموزشی، زبان انگلیسی می باشد. این دانشکده دارای کتابخانه ای با ۸۷۰۴۷ جلد می باشد که افزون این تعداد جلد کتاب شامل ۶۱ مجله، ۹ خبر، ۱۹ نقشه ، ۶۲۷ سی دی و دی وی دی و پنج میکرو فیلم است. خوابگاه این دانشکده نیز دارای ۷۳ اتاق به صورت دو نفره و سه نفره است که در سه طبقه احداث شده است. کلاس های آموزشی دانشکده اسماعیل یوسف بزرگ و قابل قبول برای آموزش دانشجویان است. مدیر و رئیس این دانشکده سرکار خانم دکتر سواتی واوهال Dr. Swati Wavhal می باشد. وی دکتر میکروبیولوژی از دانشگاه بمبئی دارد و تعداد زیادی مقاله و فعالیت های پژوهشی و تحقیقاتی را زمینه میکروبیولوژی به چاپ رسانده است.

وضعیت زمین دانشکده اسماعیل یوسف و نگرانی سازمان های مردم نهاد مسلمان

همانطور که پیشتر اعلام شد مساحت اولیه این دانشکده ۱۲۰ هتکار زمین بود که طی ۸۵ سال گذشته به علت ساخت و ساز های غیر مجاز و تصرف زاغه نشینان و همچنین احداث بزرگراه وسترن اکسپرس در کلانشهر بمبئی به ۵۴ هکتار کاهش پیدا کرده است. همچنین دولت ایالتی ماهاراشترا در نظر دارد که مقداری زیادی از زمین های که متعلق به این دانشکده می باشد را صرف احداث دانشگاه ملی حقوق و یک مرکز آموزشی دیگر کند که سازمان های مردم نهاد مسلمان از این تصمیم اظهار نگرانی کرده اند و آنرا در جهت تضعیف آموزش مسلمانان عنوان می کنند. انجمن آموزشی مسلمانان هند خواستار بازگرداند همه زمین های تصرفی هستند و حتی در داگاه نیز شکوائیه ای تنظیم و علیه متصرفین ارائه داده اند اما دولت هنوز تصمیم کاملا مشخص درباره آن اتخاذ نکرده است.

گزارش کمیته دکتر محمودالرحمن به دولت ایالتی ماهاراشترا:

کمیته دکتر محمود الرحمن در ۶ ماه مه ۲۰۰۸ برای بررسی وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی مسلمانان ماهاراشترا تشکیل شد و پس از جمع آوری اطلاعات و بررسی مشکلات مسلمانان در زمینه های مختلف گزارش خود را در مورد شرایط مسلمانان در ماهاراشترا به سروزیر وقت این ایالت که از حزب کنگره ملی بود، ارائه کرد. اما پس از ارائه گزارش دیگر هیچ اتفاقی نیافتاد و همچنین سروزیر وقت که ادعای کمک به مسلمانان را می کرد هیچ عکس العملی که نمود عینی داشته باشد، انجام نداد. در این گزارش ذکر شده بود که کیفیت کمی و کیفی آموزشی مدارس برای مسلمانان بسیار نگران کننده است و در این مدارس و مراکز آموزشی دانشجویان و علاقمندان نمی توانند استعداد های خود را شکوفا کنند و همچنین به خاطر بی توجهی به آموزش در میان مسلمانان، جامعه مسلمان نیز تمایلی به آموزش رسمی ندارد و بایستی موسسات آموزشی و تحقیقاتی باکیفیت در مناطق مسلمان نشین هر چه سریعتر احداث گردد. در همین راستا بسیاری از گروه های مسلمان خواستار بازنگری در فعالیت های دانشکده اسماعیل یوسف و همچنین تغییر مدیریت این دانشکده بزرگ شدند. (یکی دلایل آن برنامه غیر آموزشی و فرهنگی غیر متناسب با فرهنگ مسلمانان هند همچون رقص می باشد.) آنان اعلام کرده اند که مدیریت توان ارتقای کیفی و کمی آموزشی در این دانشکده را ندارد و تنها برای جلسات سخنرانی خوب است و پس از جلسات هیچ فعالیت مثبتی از خود نشان نداده است. اما باید گفت که در مقابل رئیس دانشکده هدف خود را توانمند سازی دانشجویان برای ورود به بازهای کار اعلام کرده است و در برنامه و چشم انداز های خود با اشاره به سند آموزشی ۲۰۲۰ دولت مرکزی هند آورده است: «ما متعهد هستیم که آموزش مبتنی بر ارزش ها ارائه دهیم و در عین حال از دسترسی و پشتیبانی فراگیر برای همه بخش‌های اجتماعی، در راستای چشم‌انداز توسعه NEP-۲۰۲۰ اطمینان حاصل کنیم. تمرکز ما بر پرورش تفکر انتقادی، نوآوری و مهارت‌های یادگیری به صورت مادام‌العمر است و اطمینان حاصل می‌کنیم که دانش‌آموزان ما به خوبی برای رهبری و مشارکت فعال و معنادار در جامعه آماده هستند.» همچنین وی عنوان کرده است که در ماموریتی که من عهده دار ان هستم در شش بخش زمینه فعالیت خود را ارائه خواهم داد که آنها عبارتند از: (۱) رعایت و پیشبرد اهداف آموزشی مندرج در سند ۲۰۲۰ . (۲) تأمین نیازهای آموزشی همه طبقات جامعه به ویژه طبقات محروم از نظر اقتصادی و اجتماعی و دانش آموزان با نیازهای ویژه. (۳) حفظ و ترویج میراث غنی سیستم دانش هند. (۴) ایجاد مرکز توسعه آموزش های پیشرفته برای تقویت مهارت های عملی، نوآورانه و حمایت از سرمایه گذاری و کارآفرینی. (۵) توسعه فعالیت‌های مراکز تحقیقاتی در تمامی رشته‌ها و کمک به توسعه کشور. (۶) ارتقای استانداردهای آموزشی، اخلاقی دانش آموزان و معلمان به منظور ایجاد مرکز تعالی در آموزش عالی در کشور.

بخش فارسی دانشکده

بخش زبان و ادبیات فارسی دانشکده اسماعیل یوسف به عنوان یکی از بخش های قدیمی این دانشکده محسوب می گردد.

در تارنمایی دانشکده و در بخش زبان و ادبیات فارسی آورده شده است که این بخش خواستار جذب دانشجویان در این رشته است و هدف خود را بر آموزش کامل زبان و ادبیات فارسی قرار داده است تا دانشجویان بتوانند فارسی را صحبت کنند و افزون بر آن در طرح های پژوهش و فعالیت های اجتماعی شرکت فعال داشته باشند.

اما با تحقیقات میدانی از افرادی که در آن دانشکده حضور داشتند آنان اذعان کردند که متاسفانه فعالیت های آنچنان در بخش زبان و ادبیات فارسی به صورت مشخصی وجود ندارد. این بخش با دو بخش دیگر عربی و مطالعات اسلامی در یک گروه و تحت یک مدیر گروه آورده شده است و فعالیت هایی که انجام می پذیرد باید برای دو بخش عربی و مطالعات اسلامی نیز تعریف شود و آنها نیز در فعالیت ها سهیم شوند. دکتر ظفر و جاوید صدیقی به صورت استاد مدعو در بخش زبان و ادبیات فارسی به دانشجویان زبان و ادبیات فارسی تدریس می کنند. دکتر ظفر درباره فعالیت‌های این بخش، اعلام کرد در دانشکده اسماعیل یوسف تنها برای کارشناسی زبان و ادبیات فارسی پذیرش وجود دارد و تعداد کمی از دانشجویان تمایل به ثبت نام در این گروه دارند. ایشان افزود که در سال ۲۰۲۴-۲۰۲۵ تحصیلی برای سال اول لیسانس شش دانشجو، سال دوم لیسانس ۷ دانشجو و سال آخر لیسانس تنها یک دانشجو ثبت نام کرده اند. وی دلیل آنرا فقدان آینده روشن برای دانش آموختگان فارسی عنوان کرد. افزون بر آن، کم اهمیت جلوه دادن فراگیری زبان و فارسی، نداشتن منابع فارسی به روز، نبود برنامه ای مشخص برای اجرای برنامه های مرتبط با زبان فارسی همچون برگزاری سمینارها، برگزاری جشنواره ها فرهنگی و غیره، فقدان ارتباط با مراکز و موسسات آموزش زبان و ادبیات فارسی نیز از دلایل کاهش استقبال است.

اخیرا قرار است که سهمیه ای برای این دانشکده جهت جذب استاد تمام وقت اختصاص یابد. عموماً مسئولان کرسی‌های زبان فارسی در بمبئی به دلایل مختلفی تمایل به ارتباطات زیاد با خانه فرهنگی ج.ا.ایران در بمبئی ندارند و برغم دعوت از آنان برای حضور در سمینارهای مرتبط، استقبال چندانی از این امر صورت نمی‌گیرد.

علاقمندان جهت استفاده و بهره برداری می‌توانند به https://ismailyusufcollege.ac.in/UserPanel/Default.aspx مراجعه فرمایند.


منبع: پژوهشنامه فرهنگ ملل